Powstanie Polskiego Związku Głuchych

Polski Związek Głuchych, został powołany 25 sierpnia 1946 r. na Zjeździe Delegatów Stowarzyszeń Głuchoniemych w Łodzi, jest kontynuatorem idei i zadań realizowanych przez regionalne stowarzyszenia głuchoniemych i Polski Związek Towarzystw Głuchoniemych, które w Polsce istniały przed II wojną światową.

Celem Polskiego Związku Głuchych jest zrzeszanie osób niesłyszących i innych osób z wada słuchu dla zapewnienia im pomocy we wszystkich sprawach życiowych, utrzymanie tożsamości środowiska osób niesłyszących, a w szczególności:

• sprawowanie opieki nad dziećmi i młodzieżą z uszkodzonym słuchem oraz nad dziećmi słyszącymi rodziców niesłyszących - poprzez prowadzenie na zlecenie lub współuczestnictwo w rehabilitacji słuchu i mowy, udzielaniu im pomocy w podnoszeniu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych,
• sprawowanie opieki nad dziećmi i młodzieżą niesłyszącą i z uszkodzonym słuchem oraz nad dziećmi słyszącymi rodziców niesłyszących - udzielanie im pomocy w podnoszeniu wykształcenia ogólnego i kwalifikacji zawodowych,
• organizowanie i prowadzenie pracy oświatowej, kulturalnej, zawodowej i społecznej w środowisku osób niesłyszących i ich rodzin,
• organizowanie i prowadzenie działalności szkoleniowej w różnych formach szkolnych i poza szkolnych, w tym - w szczególności w zakresie języka migowego,
  organizowanie własnych form rekreacji ruchowej, turystyki i sportu masowego,
• prowadzenie zawodowej rehabilitacji osób niesłyszących i z uszkodzonym słuchem zatrudnionych w jednostkach działalności gospodarczej Związku,
  ochrona praw i interesów oraz udzielanie pomocy w sprawach socjalno - bytowych,
• prowadzenie działań w zakresie ochrony zdrowia oraz profilaktyki zdrowotnej i społecznej,
• propagowanie w społeczeństwie problemów ochrony słuchu i rehabilitacji osób niesłyszących i z uszkodzonym słuchem oraz podejmowanie działań zmierzających do zapobiegania inwalidztwu słuchu.

Związek opiera swoją działalność głównie na pracy społecznej członków i wolontariuszy. Do prowadzenia swych spraw może zatrudniać tłumaczy języka migowego.

Polski Związek Głuchych w Opolu

W samym Opolu inicjatywa zrzeszenia się osób niesłyszących powstała nieco wcześniej niż oficjalny Oddział Opolski PZG. Po zakończeniu II wojny światowej Głusi z terenów Śląska Opolskiego odczuwali potrzebę zjednoczenia sił, stworzenia dla siebie jakiejś rzeczywistości, w której mogli by zacząć powojenne spokojne życie.

Pierwsza placówka

W 1948 roku w Opolu osoby niesłyszących rozpoczęły starania w celu sformalizowana i utworzenia oficjalnie działającej grupy. Urzędujący wówczas w opolskim ratuszu burmistrz przychylił się do złożonej na jego ręce prośby o przyznanie opolskim niesłyszącym jakiegoś lokum w którym mogliby prowadzić swoją działalność. O większość spraw w tym okresie zabiegał pan Ewald Marzal. To on też wystarał się o pierwszy lokal przy ulicy Mały Rynek 9a. Pan Marzal opiekował się głuchymi, wspomagał finansowo Koło i osoby niesłyszące. Starał się aby wszyscy Głusi czuli się w świetlicy jak u siebie w domu. Po urządzeniu pomieszczenia, które stało się świetlicą pierwszej na Opolszczyźnie organizacji niesłyszących wybrany został prezes pan Wilhelm Skatuła, a jego zastępcą został pan Paweł Golamb. Od samego początku świetlica tętniła życiem. Organizowane były liczne spotkania m. in. świąteczne, zebrania czy odczyty, a także zabawy taneczne.

Utworzenie Wojewódzkiego Koła w Opolu

Około 1950 roku Koło Głuchych, jeszcze wtedy nie do końca oficjalne aczkolwiek już wtedy prężnie działające na ziemiach opolskich przekształciło się w Wojewódzkie Koło w Opolu. Wtedy prezesem organizacji został pan Paweł Golamb, zastępcą Pani Zofia Ress i sekretarzem Pani Helena Bochenek. Koło Głuchych, które znajdowało się na ul. Mały Rynek zostało przeniesione w latach 1952-1953 do pomieszczenia przy ul. Pułaskiego 18 gdzie została utworzona świetlica, natomiast biuro przeniesiono na ul. 1 Maja nr 6.

Koło Głuchych, które znajdowało się na ul. Mały Rynek zostało przeniesione w latach 1952-1953 do pomieszczenia przy ul. Pułaskiego 18 gdzie została utworzona świetlica, natomiast biuro przeniesiono na ul. 1 Maja nr 6.

Opolski Oddział Polskiego Związku Głuchych

Oficjalnie Opolski Oddział PZG został zarejestrowany pod koniec lat 50-tych. Nowo wybrany prezes pan Helmutd Katyga i jego zastępca Paweł Czekała swoją działalność rozpoczęli 10.11.1957 roku.

Niecały rok później tj. 10.08.1958 roku po stabilizacji nowo powstałego oddziału ukonstytuowały się nowe władze w skład których wchodzili: Paweł Czekała - prezes, Józef Tatura - wiceprezes, Helena Bochenek - sekretarz, Paweł Feliks - skarbnik.

W roku 1960 oddział opolski mógł poszczycić się już sześcioma kołami terenowymi mieszczącymi się w: Opolu, Strzelcach Opolskich, Nysie, Raciborzu, Kluczborku oraz w Kędzierzynie - Koźlu. Do dziś funkcjonują świetlice w tych miejscowościach natomiast koło w Raciborzu po nowym podziale administracyjnym naszego kraju zaczęło podlegać pod Oddział Dolnośląski PZG. W świetlicach opolskiej i strzeleckiej odbywały się warsztaty fotograficzne. Nawiązano wówczas także kontakt z opolskim radiem, w którym przeprowadzono trzy audycje o głuchoniemych oraz z Trybuną Opolską w której regularnie pojawiały się notatki dotyczące działalności wychowawczej Oddziału Opolskiego PZG.

Szkoła dla Niesłyszących w Raciborzu brała udział w licznych zawodach sportowych odbywających się w Polsce m.in. w latach kiedy Racibórz podlegał jeszcze pod Oddział Opolski PZG pan Władysław Skubis pobił rekord bieżni w biegu na 60m młodzików w ogólnopolskich zawodach lekkoatletycznych w 1960 roku. Zajął on także pierwsze miejsce w rzucie granatem 500g. W biegu juniorów na 100 i 200 m pierwsze miejsce zajął Jan Frydrych również z Raciborza. Oprócz tego reprezentanci ośrodka raciborskiego zajmowali licznie trzecie i czwarte miejsca różnych dyscyplin lekkoatletycznych.

W tym samym roku obchodzono XV rocznicę wyzwolenia Opolszczyzny i przyłączenia jej na stałe już do macierzy. Z tej okazji we wszystkich świetlicach zostały wygłoszone referaty i pogadanki o ówczesnych wydarzeniach. Jednocześnie pracownicy Opolskiego Oddziału PZG ubiegali się o zmianę lokalu w związku z trudnymi warunki panującymi w ówczesnej siedzibie PZG.

11.03.1962 roku przeprowadzone zostają kolejne wybory po których wyłaniają się następujące władze: prezes - Ewald Marzal, wiceprezes - Hubert Tkocz, sekretarz - Helena Bochenek, skarbnik – Paweł Czekała. Te władze utrzymują się i prowadzą swoją działalność do 7.05.1966 roku.
Dnia 30 czerwca 1965 została otwarta poradnia logopedyczna podlegająca pod Opolski Oddział Polskiego Związku Głuchych. Na terenie Kół Opolskiego Oddziału PZG organizowane były cykliczne imprezy i spotkania. Jednym z takich ciekawszych w tamtych latach okazało się być spotkanie w świetlicy strzeleckiej na którym odbył się pokaz kulinarny.

W 1966 roku pani Bochenek zatroszczyła się o bezpieczeństwo Głuchych i ich znajomość przepisów ruchu drogowego. Zorganizowała ona spotkanie z Inspektoratem ruchu Drogowego Komendy Miasta Milicji Obywatelskiej. W świetlicy związku odbyła się wtedy pogadanka o tym jak zachowywać się na drodze oraz zostały wyświetlone filmy tematyczne.

Na okres od 8.05.1966 do 8.09.1968 stanowisko prezesa obejmuje pan Ewald Marzal. Jednak sprawuje on funkcję prezesa do 1967 roku. Z powodów rodzinnych zrzeka się on funkcji pełnionej w PZG Opole i rezygnuje z członkostwa w Związku. Po rezygnacji pana Marzala zostało zwołane zebranie na którym wybrano na nowego prezesa pana Bernarda Mucha, który funkcję prezesa pełnił, aż do następnych wyborów.

Także obejmująca wtedy stanowisko sekretarza PZG Opole, pani Marianna Chudala rezygnuje z pełnionej funkcji w związku z wyjazdem za granicę w lipcu 1967 roku. Jej obowiazki przejmuje pani Ewa Segał - nowo przyjęta pracownik. Za granicę w tym mniej więcej czasie udaje się także pan Paweł Czekała, który był aktywnym i oddanym członkiem Polskiego Związku Głuchych. Polski Związek Głuchych mieścił się wówczas przy ul. Pułaskiego nr 18 w Opolu (świetlica) i ul. 1 Maja 6 biuro.

Oprócz cyklicznych zebrań odbywały się tam (jak już zostało to na początku wspomniane) liczne zabawy okolicznościowe np. sylwestrowe lub później karnawałowe itp. 8 września 1968 roku wyłoniły się nowe władze Zarządu Koła PZG. Prezesem został Wtedy Wacław Chorgżeczewski, zastępca – Bernard Mucha, sekretarzem – Henryk Syga, skarbnikiem - Arnold Lakota.
Zarząd w tym składzie utrzymał się do dnia 1.04.1969 i w tymże dniu funkcję prezesa przejął pan Bernard Mucha. Życie w świetlicy przeplatane było różnymi wspólnymi wyjazdami, imprezami no i oczywiście wyborami. Kolejne odbyły się w roku 1970. W ich konsekwencji prezesem został Hubert Tkacz, z-ca Wacław  Chorgżeczewski, sekretarzem - Włodzimierz Kartosiewicz, skarbnikiem – Henryk Syga.

Z tego okresu nie udało nam się znaleźć dokładnych informacji dotyczących życia w klubie, wiemy jednak, że członkowie chętnie uczestniczyli w życiu kulturalnym jakie było tam prowadzone.
Następne wybory odbyły się 11.03.1973 roku.
Wybrano nowy zarząd w składzie:

Prezes: Kłudkowski Ryszard
Z - ca: Syga Henryk 
Sekretarz: Tkocz Hubert

Później w 1976 roku prezesem zostaje pan Waldemar Kainka, z - ca – Hubert Suslik i sekretarzem Grażyna Bogucka. W dniu 20.06.1978 kolejny raz zmienia się skład zarządu na następujący: prezes - Ryszard  Kłudkowski, z- ca - Waldemar Kainka, sekretarz - Grażyna Bogucka.

22.11.1980 rok. Kolejne wybory, kolejna rada i nowe władze. Prezes – Tadeusz Ba?dyga, z - ca – Jerzy Urban, sekretarz – Krystyna Skowronek, skarbnik – Ryszard Kula.
W tym też okresie jeden z członków Koła - Wiesław Górski - otrzymał złotą odznakę honorową PZG.

W styczniu 1981 roku nasi członkowie postanowili wyjechać na rajd w Góry Opawskie. Takie wypady w góry powtarzały się dosyć często. Ludzie dobrze się na nich bawili i co najważniejsze mogli ten czas spędzać razem w pogodnej atmosferze, wśród przyjaciół. Poza rajdami także jak w poprzednich latach organizowane były zabawy np. karnawałowe. W roku 1981 odbyły się także Wojewódzkie Mistrzostwa Szachowe, w których pierwsze miejsce zdobyło Koło w Nysie, a także Wojewódzkie Mistrzostwa w Tenisie stołowym, w którym wygrało Koło Opolskie. Nasi członkowie chętnie brali udział w różnych imprezach i wyjazdach jakie tylko były organizowane.

W 1985 roku odbył się Wojewódzki Turniej Piłki Siatkowej, w którym pierwsze miejsce zajęło Koło w Kluczborku, drugie Koło w Nysie, trzecie Koło Opolskie.

11.10.1986 - prezesem zostaje Dariusz Rączka, funkcję zastępcy przejmuje Ryszard Kula.
14.01.1991 roku stanowisko prezesa znowu obejmuje Ryszard Kula, wiceprezesem zostaje Dariusz Rączka, sekretarzem – Małgorzata Rączka i skarbnikiem - Andrzej Demianiuk.

03.11.1995 kolejna zmiana władz Oddziału Opolskiego PZG. Prezesem zostaje Małgorzata Rączka, wiceprezesem – Ryszard Kula, z - ca – Zbigniew Pogorzelski , sekretarzem zostaje Mieczysław Lewandowski, a funkcję skarbnika obejmuje Jacek Krajewski.

W 1996 roku 25 kwietnia następuje zmiana prezesa z powodu rezygnacji pani Małgorzaty Rączki. Wtedy tez pani Rączka Małgorzata zostaje członkiem, pan Jacek Krajewski powołany jest do funkcji z - ca prezesa, a skarbnikiem zostaje Iwona Deja. W Opolskim Oddziale PZG dużo się działo. Organizowano liczne rajdy, wycieczki czy turnieje i spotkania okolicznościowe lub tak ot po prostu aby się móc spotkać i pobyć razem.

29 maja 1999 roku Zarząd Główny PZG postanowił rozwiązać Oddział Opolski i przyłączył go do oddziału Dolnośląskiego. Oddział Opolski przestał istnieć jako odrębna i samodzielna placówka, natomiast pozostały Koła oddziału tj., Koło terenowe w Nysie, w Strzelcach Opolskich, w Kluczborku, w Kędzierzynie - Koźlu oraz w Opolu. 
Na szczęcie nie trwało to długo i w roku następnym tj. 11.11.2000 roku Zarząd Główny PZG powołał ponownie do funkcjonowania Opolski Oddział, który stał się znowu osobną jednostką posiadającą pięć kół terenowych j. w.

Od 2001 roku prezesem Opolskiego oddziału PZG zostaje pan Jarosław Duszak, wiceprezesem zostaje pani Małgorzata Rączka, pan Ryszard Kula i pani Alina Jaróg, sekretarzem zostaje pani Alicja Krukowska. Władze te utrzymują się w niezmienionym składzie do 11.03.2006 roku. W tym też roku odbyły się wybory nowych władz. Prezesem został pan Ryszard Kula, wiceprezesami natomiast pan Jarosław Duszak, pani Alina Jaróg i pan Jacek Krajewski, sekretarzem została pani Alicja Krukowska.

Przez cały okres działalności Opolskiego oddziału Polskiego Związku Głuchych starano się zapewnić członkom organizacji należytą opiekę, wsparcie oraz różne atrakcje. Wyjazdy cykliczne czy okolicznościowe imprezy były organizowane, jak już wcześniej zostało wspomniane, od początku zrzeszania się osób niesłyszących. Wybrane przesz Opolski Oddział fotografie pokazują cząstkę z życia w Klubie. Są to wspomnienia sprzed wielu lat, a także z tych lat ostatnich; przekrój przez niemalże całą działalność Oddziału. Widnieją na nich nasi członkowie, pionierzy i oddani Opolskiemu oddziałowi działacze. Wszyscy chętnie biorący udział w życiu Klubu i starający się także podtrzymywać w nim dobrą atmosferę.